MANIAC (1980)

reż. William Lustig

Zanim reżyser serii o maniakalnym gliniarzu (której część pierwszą recenzowałem dla Was kilka tygodni temu) zadebiutował w 1980 roku, nakręcił (jako dwudziestodwulatek) dwa filmy pornograficzne. Obrazy „Hot Honey” i „The Violation Of Claudia” podpisał pseudonimem Billy Bagg. Być może jest to jedynie nic nie znacząca ciekawostka, a może wskazówka dla początkujących filmowców jak należy stawiać pierwsze kroki w branży. Wnioski wyciągnijcie sami. Zalecam jednak uprzednio zapoznać się z rewelacyjnym pod każdym względem „Maniakiem”, czyli wspomnianym fabularnym debiutem Williama Lustiga.

Frank Zito, Amerykanin włoskiego pochodzenia, jest dozorcą w tanim apartamentowcu gdzieś w Nowym Jorku. Raczej nie rzuca się w oczy, nie wchodzi nikomu w drogę. Taki Frank jest za dnia. Gdy zapada zmrok dochodzi do głosu jego drugie oblicze – cierpiący na schizofrenię seryjny morderca skalpujący młode kobiety…

W tytułowego maniaka, z iście mistrzowską wirtuozerią wcielił się Joe Spinell, aktor mający na koncie występy w takich hitach jak „Ojciec chrzestny”, „Taksówkarz” czy „Rocky”. Jednak dopiero w obrazie Lustiga mógł w pełni rozwinąć swe skrzydła. Nie dość, że była to pierwszoplanowa, bardzo wyrazista rola, to jeszcze Spinell był współautorem scenariusza według własnego pomysłu.

Kolejnym filarem filmu są doskonałe efekty gore, autorstwa mistrza nad mistrzami, Toma Savini’ego, który również zagrał tu małą rólkę. Tzw. „scena Disco Boya” należy do najlepszych w filmie i oczywiście najbardziej dosadnych. Frank Zito, wzorem autentycznego seryjnego mordercy Davida Berkowitza, zwanego Synem Sama, atakuje figlującą w zaparkowanym samochodzie parę. Wskakuje na maskę auta i z dwururki przez przednią szybę rozstrzeliwuje głowę Saviniemu.

Całości dopełniają świetne zdjęcia (ujęcia w mieście były robione „z partyzanta”, gdyż ekipa nie dostała pozwolenia na kręcenie) i klimatyczna muzyka Jaya Chattawaya (późniejszego zdobywcy nagrody Emmy, kompozytora muzyki filmowej do m.in. „Zaginionego w akcji”, „Inwazji na USA” i „Srebrnej kuli”).

„Maniak” był nominowany w 1981 roku do nagrody Saturna (Academy of Science Fiction, Fantasy and Horror Films) w kategorii najlepszy film niskobudżetowy.

W maju tego roku, na Festiwalu Filmowym w Cannes, został zaprezentowany zwiastun remake’u „Maniaka”. W rolę Franka Zito wcielił się Elijah Wood. Film wyreżyserował Franck Khalfoun, a wyprodukował Alexandre Aja. W oczekiwaniu na premierę obejrzyjmy pierwowzór.